O Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων (Ε.Ο.Μ.), έχει θεσπίσει τη 1^η Νοεμβρίου κάθε έτους ως “Πανελλήνια Ημέρα Δωρεάς Οργάνων”.  Σκοπός της ημέρας αυτής, είναι να αποτίσει φόρο τιμής στους αποβιώσαντες και ζώντες δότες οργάνων και ιστών, να ευαισθητοποιήσει το ευρύ κοινό και να αποτελέσει αφορμή για συζήτηση γύρω από το σημαντικό ζήτημα της δωρεάς οργάνων.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία στη χώρα μας είναι εγγεγραμμένοι και περιμένουν στις λίστες αναμονής για ένα μόσχευμα περίπου 1350 ασθενείς. Από αυτούς περίπου 1.200 ασθενείς αναμένουν να λάβουν μόσχευμα νεφρού ενώ πάνω από 150 περιμένουν μόσχευμα ήπατος, καρδιάς ή πνεύμονα. Ο μέσος χρόνος αναμονής στη λίστα, σε έτη αιμοκάθαρσης, είναι περίπου τα 6-10 χρόνια και σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να ξεπεράσει και τα 10 χρόνια.

Η Ελλάδα έχει το χαμηλότερο ποσοστό δωρεάς οργάνων στην Ευρώπη ενώ είναι στις δέκα τελευταίες χώρες του Δυτικού κόσμου. Το πρώτο εξάμηνο του 2023 ο μέσος όρος δωρεάς οργάνων διαμορφώθηκε στους 4,6 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος στην Ισπανία είναι 48 δότες, στην Κροατία 40 δότες στην Πορτογαλία 33 δότες και την ίδια στιγμή ο Πανευρωπαϊκός μέσος όρος δωρεάς οργάνων είναι 20-22 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού.

Δωρεά οργάνων μπορεί να γίνει με 3 τρόπους:

• Από εγκεφαλικά νεκρούς ανθρώπους που βρίσκονται στην μονάδα εντατικής θεραπείας κάποιου νοσοκομείου,
• Από ασθενείς των οποίων η καρδιά έχει σταματήσει να λειτουργεί,
• Από άτομα που βρίσκονται εν ζωή (συγγενικά ή συναισθηματικώς συνδεδεμένα άτομα).

Η πλειοψηφία των οργάνων που λαμβάνονται προέρχονται από εγκεφαλικά νεκρούς δότες των οποίων οι εγκέφαλοι νεκρώθηκαν ενώ αυτοί βρίσκονταν σε κάποια μονάδα εντατικής θεραπείας. Τα πιο συχνά αίτια είναι τροχαία ατυχήματα ή βαριά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Στον ασθενή που είναι εγκεφαλικά νεκρός, η κυκλοφορία του αίματος του εγκεφάλου έχει σταματήσει ανεπανόρθωτα και ο εγκέφαλος νεκρώνεται. Σε αυτή την περίπτωση, μερικά όργανα μπορεί να λειτουργούν όσο συνεχίζεται η μηχανική υποστήριξη του ασθενή (αναπνευστήρας) και η καρδιά του δεν έχει σταματήσει να λειτουργεί. Θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ο εγκεφαλικός θάνατος είναι μη αναστρέψιμη κατάσταση που ισοδυναμεί με τον θάνατο και δεν έχει καμία σχέση με τις χρόνιες φυτικές καταστάσεις.

Κάθε απόφαση για δωρεά οργάνων μπορεί να δώσει μια δεύτερη ευκαιρία ζωής μέχρι και σε 8 ασθενείς που έχουν άμεση ανάγκη μεταμόσχευσης ενός οργάνου. Μια δεύτερη ευκαιρία προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής τους ή ακόμα και να κρατηθούν στη ζωή.

Ας μην ξεχνάμε ότι είναι πιο πιθανό ένας άνθρωπος να χρειαστεί μεταμόσχευση κάποια στιγμή στη ζωή του, παρά να γίνει δότης οργάνων.

Δωρεά Οργάνων – Δώρο Ζωής